Sitidin | 65-46-3

Sitidin, şeker riboza bilen baglanyşykly nukleobaza sitosinden düzülen nukleozid molekulasydyr. RNK-nyň (ribonuklein kislotasy) gurluş böleklerinden biridir we öýjükli alyş-çalyşda we nuklein kislotasynyň sintezinde möhüm rol oýnaýar.

Himiki gurluşy: Sitidin β-N1-glikozid baglanyşygy arkaly bäş uglerod şeker ribozasyna birikdirilen pirimidin nukleobaza sitosinden durýar.

Biologiki roly: Sitidin RNK-nyň esasy düzüm bölegi bolup, transkripsiýa wagtynda RNK zolaklarynyň gurluşygynda ulanylýan dört nukleozidiň biri bolup hyzmat edýär. Sitidin RNK sintezindäki rolundan başga-da, fosfolipidleriň biosintezi we gen aňlatmasyny sazlamak ýaly dürli metabolik ýollara gatnaşýar.

Metabolizm: Öýjükleriň içinde sitidin nuklein kislotasynyň biosintezi we beýleki biohimiki proseslerde möhüm araçy bolup durýan sitidin monofosfat (CMP), sitidin difosfat (CDP) we sitidin trifosfat (CTP) emele getirmek üçin fosforirlenip bilner.

Iýmit çeşmeleri: Sitidin köp iýmitlerde, şol sanda et, balyk, süýt önümleri we käbir gök önümlerde bolýar. Şeýle hem, dieta arkaly sitidini öz içine alýan nukleotidler we nuklein kislotalar görnüşinde alyp bolýar.

Terapewtiki potensialy: Sitidin we olardan emele gelenler dürli lukmançylyk şertlerinde, newrologiki näsazlyklar, rak we wirus ýokançlyklary ýaly potensial bejeriş amaly üçin derňeldi. Mysal üçin, sitarabin ýaly sitidin analoglary himiýa bejergisinde leýkozyň we lenfomanyň käbir görnüşlerini bejermek üçin ulanylýar.